پناه بردن موسی علیه‌السلامبه خدا، از تمام متکبّران منکر روز قیامت

وقالَ موسى‌ انّى عُذتُ بِرَبّىورَبّکُم مِن کُلّ مُتَکَبّرٍ لا یُؤمِنُ بِیَومِ الحِساب.

^[2]غافر/سوره40، آیه27.    

صفات متکبّران‌

صفات متکبران که در آیات قرآن ذکر شده عبارتند از:

← بخل‌

بخل‌ورزی، از اوصاف متکبّران:
1. ... انَّ اللَّه لا یُحِبُّ من کانَ مُختالًا فخورا• الَّذینیبخلون ویأمُرون النّاس بِالبُخلِ ....

^[3]نساء/سوره4،آیه36.    

^[4]نساء/سوره4،آیه37.    

خداوند، کسی راکه متکبر و فخر فروش است، (و از ادای حقوق دیگران سرباز می‌زند،) دوستنمی‌دارد.آنها کسانی هستند که بخل می‌ورزند، و مردم را به بخل دعوت می‌کنند، و آنچه را که خداوند ازفضل (ورحمت) خود به آنها داده،کتمان می‌نمایند. (این عمل، درحقیقت از کفرشان سرچشمه گرفته؛) و ما برای کافران، عذاب خوارکننده‌ای آماده کرده‌ایم.. «مختال» به معنای متکبر است. )

^[5]طبرسی،فضل بن حسن، مجمع البیان فی تفسیر القرآن، ج3، ص84.   

2. ... واللَّهُ لا یُحِبُّ کُلَّمُختالٍ فَخور• الَّذینَ یَبخَلونَ ویَأمُرونَ النّاسَ بِالبُخلِ ....

^[6]حدید/سوره57، آیه23.    

^[7]حدید/سوره57، آیه24.    

و خداوند هیچ متکبّرفخرفروشی را دوست ندارد! همانها که بخل می‌ورزند و مردم را به بخل دعوت می‌کنند؛ و هر کس (از این فرمان) روی‌گردان شود، (به خود زیان می‌رساند نه به خدا)، چرا که خداوند بی‌نیاز و شایستهستایش است!

^[8]طباطبایی، محمدحسین، المیزان فی تفسیر القرآن، ترجمه موسوی همدانی،ج19، ص295.   

←← امر به بخل

امر بهبخل، از اوصاف متکبّران:
1. ... انَّ اللَّه لا یُحِبُّ منکانَ مُختالًا فخورا• الَّذین یبخلون ویأمُرون النّاس بِالبُخلِ ....

^[9]نساء/سوره4،آیه36.    

^[10]نساء/سوره4،آیه37.    

2. ... واللَّهُ لایُحِبُّ کُلَّ مُختالٍ فَخور• الَّذینَ‌ یَبخَلونَ ویَأمُرونَ النّاسَ بِالبُخلِ ....

^[11]حدید/سوره57، آیه23.    

^[12]حدید/سوره57، آیه24.    

<** ادامه مطلب... **> 

← زورگویى‌

زورگویی، از اوصاف برخى متکبّران:
الَّذینَ یُجدِلونَ فىءایتِ اللَّهِ بِغَیرِ سُلطنٍ اتهُم کَبُرَ مَقتًا عِندَ اللَّهِ وعِندَ الَّذینَءامَنوا کَذلِکَ یَطبَعُ اللَّهُ عَلى‌ کُلّ قَلبِ مُتَکَبّرٍ جَبّار.

^[13]غافر/سوره40، آیه35.    

همانها که درآیاتخدا بی آنکه دلیلی برایشانآمده باشد به مجادله برمی خیزند؛ (این کارشان) خشمعظیمی نزد خداوند و نزد آنانکهایمانآورده‌اند به بار می‌آورد؛ این گونه خداوند بر دل هرمتکبر جباری مهر می‌نهد! » «جبّار» اگر صفتانسانقرار گیرد به کسى گفتهمى‌شود که نسبت به دیگرى باقهرو زور برخورد نماید.

^[14]راغباصفهانی، حسین بن محمد، المفردات فی غریب القرآن، ص 86، «جبر».    

← کفر

کفرورزی، از صفات برخىمتکبّران:
1. وسیقَ الَّذینَ کَفَروا الى‌ جَهَنَّمَ زُمَرًا ... ولکِن حَقَّتکَلِمَةُ العَذابِ عَلَى الکفِرین‌• قیلَ ادخُلوا ابوبَ جَهَنَّمَ خلِدینَ فیهافَبِئسَ مَثوَى المُتَکَبّرین.

^[15]زمر/سوره39،آیه71.    

^[16]زمر/سوره39،آیه72.    

و کسانی کهکافرشدند گروه گروه به سوی جهنم رانده می‌شوند؛ وقتی به دوزخمی‌رسند، درهای آن گشوده می‌شود و نگهبانان دوزخ به آنها می‌گویند: «آیا رسولانی ازمیان شما به سویتان نیامدند که آیات پروردگارتان را برای شما بخوانند و از ملاقاتاینروزشما را بر حذر دارند؟! » می‌گویند: «آری، (پیامبرانآمدند وآیات الهیرا بر ماخواندند، و ما مخالفت کردیم! ) ولی فرمانعذاب الهیبر کافران مسلمشده است.... به آنان گفته می‌شود: «از درهای جهنّم وارد شوید، جاودانه در آنبمانید؛ چه بد جایگاهی است جایگاه متکبّران!»

2. وقالَ موسى‌ انّى عُذتُبِرَبّى ورَبّکُم مِن کُلّ مُتَکَبّرٍ لا یُؤمِنُ بِیَومِ الحِساب.

^[17]غافر/سوره40، آیه27.    

این آیه شریفه حکایت کلام موسی علیه‌السّلام است، کلامی که با آنتهدیدفرعونرا با تهدید خود مقابلهمی‌کند، او تهدید به کشتن وی کرده بود و آن جناب تهدیدش کرده به اینکه به پروردگارشپناه می‌برد. و جمله" عذت بربی و ربکم" در مقابل گفتار فرعون است که گفت: " و لیدعربه"، چون فرعون در این جمله رب را اختصاص به موسی داد و گفت: " موسی پروردگار خودرا بخواند". و موسی علیه‌السّلام در پاسخش پروردگار خود را پروردگار ایشان نیزخواند، و گفت: " من پناه می‌برم به پروردگار خودم و پروردگار شما" و فهماند که خدایتعالی همانطور که پروردگار من است، پروردگار شما هم هست، همانطور که حکمش در مننافذ است، در شما نیز نافذ است. پس چون چنین است می‌تواند پناهنده خود را از شر شماحفظ کند، هم چنان که تاکنون حفظ فرموده.

^[18]طباطبایی، محمدحسین، المیزان فی تفسیر القرآن، ترجمه موسوی همدانی،ج17، ص498.